Spotkania po latach: powroty do danych i uczestników badań jakościowych. Kilka metodologicznych wyzwań i prób sprostania im (Magdalena Bielińska, Danuta Życzyńska-Ciołek) Abstrakt
Udostępnianie danych z badań jakościowych – możliwości, szanse i wyzwania (Danuta Życzyńska-Ciołek, Magdalena Bielińska, Piotr Filipkowski) Abstrakt
31 maja 2021 r. odbyło się webinarium zorganizowane wspólnie przez Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Instytut Studiów Społecznych im. Roberta Zajonca Uniwersytetu Warszawskiego oraz Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego:
Dane badawcze w naukach społecznych. Prezentacja Repozytorium Danych Społecznych
Program
09:50-10:00 – Czas na zalogowanie się i sprawdzenie ustawień technicznych
10:00-10:15– Wprowadzenie – kilka słów o nas…
…czyli o projekcie „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” oraz o Polskim Archiwum Danych Społecznych (PADS), Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN (ADJ) i Repozytorium Danych Społecznych (RDS)
10:15-10:30 – Co to są „dane badawcze” i jak się dziś o nich mówi?
uniformizacja podejścia do danych badawczych w ramach różnych dyscyplin?
„zarządzanie danymi” – odczarujmy tę frazę
nurt „open science” a dane badawcze
specyfika nauk (i danych) społecznych
10:30-10:45 – Jak i gdzie archiwizować i udostępniać dane z badań społecznych?
zasady FAIR
repozytoria i archiwa danych – rodzaje, przykłady
repozytoria i archiwa danych – infrastruktura w Polsce
nowy(?) zawód: data steward
10:45-11:30 – Repozytorium Danych Społecznych (RDS) – prezentacja
podstawowe informacje o RDS
jak przygotować dane do udostępniania w RDS?
jak udostępnić dane w RDS (lub skorzystać z tych, które udostępnił kto inny)?
11:30-11:45 – Dylematy badaczy społecznych w kontekście udostępniania danych– wprowadzenie i dyskusja
11:45-12:00 – Przerwa
12:00-13:30 – Prawne aspekty udostępniania danych badawczych
Dane badawcze jako przedmiot regulacji prawnej
Udostępnianie danych badawczych z perspektywy prawa własności intelektualnej
Udostępnianie danych badawczych z perspektywy ochrony danych osobowych
Stosowanie wolnych licencji (Creative Commons i Open Data Commons)
Kodeksy etyczne
W spotkaniu uczestniczyło ponad 100 osób. Webinarium poprowadzili:
dr Marcin W. Zieliński (ISS UW, IFiS PAN), dr Danuta Życzyńska-Ciołek (IFiS PAN) oraz – w części prawnej – dr Krzysztof Siewicz i Katarzyna Gaczyńska (ICM UW, Platforma Otwartej Nauki).
Webinarium odbyło się w ramach projektu „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” realizowanego przez ICM UW w partnerstwie z Instytutem Studiów Społecznych im. Profesora Roberta Zajonca, Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, Oś II E-administracja i otwarty rząd, poddziałanie 2.3.1 Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki, którego dofinansowanie wynosi 4 998 889 zł.
Repozytorium Danych Społecznych – platforma, na której Archiwum Danych Jakościowych przechowuje swoje zasoby i którą IFiS PAN współtworzył w ramach projektu realizowanego z Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu – zostało wpisane do dwóch międzynarodowych rejestrów repozytoriów danych badawczych: re3data i OpenDoar. Odpowiednie wpisy można znaleźć pod poniższymi linkami:
Organizacyjne i prawne aspekty udostępniania danych badawczych
Narzędzia i repozytoria dla danych badawczych
Data Stewardship i jego profesjonalizacja
Udostępnianie danych badawczych w różnych dyscyplinach naukowych
Projekty i inicjatywy wspierające otwarte udostępnianie wyników badań naukowych.
Na konferencji dr Wojciech Fenrich (Uniwersytet Warszawski) zaprezentował projekt „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych”, w ramach którego powstało Repozytorium Danych Społecznych – platforma, na której Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN obecnie udostępnia swoje zasoby.
Consortium of European Social Science Data Archives, CESSDA ERIC (cessda.eu), wraz z Polskim Archiwum Danych Społecznych (PADS) i Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN (ADJ) zorganizowało 18 marca 2021 r. wydarzenie pod nazwą CESSDA Data Day 2021.
CESSDA jest organizacją działającą na rzecz rozwoju infrastruktury europejskich archiwów danych badawczych z zakresu nauk społecznych oraz wspierania współpracy między tymi archiwami. Obecnie członkami CESSDA ERIC są 22 kraje europejskie, zaś 13 krajów – w tym Polska – ma status państw partnerskich. PADS i ADJ zabiegają o przystąpienie Polski do CESSDA, aby szerzej udostępniać i promować na arenie międzynarodowej empiryczny dorobek polskich nauk społecznych.
CESSDA Data Day 2021 odbył się w formie online i składał się z dwóch części.
Część poranna (w języku angielskim) objęła prezentacje i dyskusję panelową na temat szans i wyzwań związanych z otwartym dostępem do danych z zakresu nauk społecznych w Polsce.
Część popołudniowa (w języku polskim) miała charakter warsztatowy i dotyczyła zarządzania danymi badawczymi w naukach społecznych, w tym ich archiwizacji i udostępniania.