Danuta Życzyńska-Ciołek

Z przyjemnością dowiedzieliśmy się, że dr Tomasz Kołodziej z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego postanowił posłużyć się w tym miesiącu materiałami z naszego Archiwum podczas prowadzonych przez siebie zajęć pn. „Metody badań jakościowych”. Zachęcamy innych dydaktyków do wykorzystywania w podobny sposób zasobów Archiwum!

Dr Piotr Filipkowski, kierownik ADJ IFiS PAN, prowadzi w bieżącym semestrze cykl trzech 4-godzinnych seminariów w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie dotyczących zastosowania metod historii mówionej i socjologii biograficznej w polu badawczym historii sztuki. Tematem zajęć są także istniejące archiwa danych społecznych, w szczególności Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN. Zajęcia odbywają się w ramach projektu Historie Mówione Nowoczesności, realizowanego wspólnie przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Akademię Sztuk Pięknych. Tematy seminariów, przygotowanych przez dra Filipkowskiego, to:

• Historia mówiona – między praktyką badawczą a teorią (historii)
• Wywiad biograficzno-narracyjny jako źródło historyczne i dane socjologiczne 
• Historia mówiona a historia sztuki – od podmiotu do przedmiotu (i z powrotem)  

W 200. numerze Biuletynu EBIB (październik 2021), czasopisma adresowanego przede wszystkim do bibliotekarzy i specjalistów informacji naukowej, ukazał się artykuł Macieja Melona i Danuty Życzyńskiej-Ciołek pt. „Archiwum Danych Jakościowych IFIS PAN w nowej odsłonie”. Zachęcamy do lektury!

W ADJ opublikowany został nowy zbiór danych, zatytułowany „Ku modelowi polskiej paradyplomacji”. Autorem zbioru jest dr Igor Ksenicz z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zbiór zawiera transkrypcje wywiadów z przedstawicielami środowisk odpowiedzialnych za kreowanie polskiej paradyplomacji: samorządowcami, pracownikami administracji rządowej oraz ekspertami. Hipoteza, którą prowadzący postanowił wstępnie zweryfikować w badaniu, zakładała, że rezygnacja z mechanizmu wymiaru samorządowego i obywatelskiego wpływa negatywnie na rozwój polskiej paradyplomacji i realizację polskiej polityki zagranicznej w ogóle.

Mamy przyjemność zaprosić Państwa na webinarium organizowane wspólnie przez Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Instytut Studiów Społecznych im. Roberta Zajonca Uniwersytetu Warszawskiego oraz Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego:

Dane badawcze w naukach społecznych. Prezentacja Repozytorium Danych Społecznych

Webinarium odbędzie się 28 września 2021 roku na platformie ClickMeeting.

W czasie webinarium:
– opowiemy o współczesnym podejściu do danych powstających w ramach badań naukowych,
– omówimy kwestię archiwizacji i udostępniania takich danych,
– zaprezentujemy Repozytorium Danych Społecznych,
– zatrzymamy się nad dylematami badaczy społecznych związanymi z udostępnianiem danych badawczych,
– przybliżymy kwestie prawne związane z udostępnianiem danych badawczych w repozytoriach danych, w szczególności w Repozytorium Danych Społecznych.

Webinarium odbędzie się w ramach projektu „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” realizowanego przez ICM UW w partnerstwie z Instytutem Studiów Społecznych im. Profesora Roberta Zajonca, Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, Oś II E-administracja i otwarty rząd, poddziałanie 2.3.1 Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki, którego dofinansowanie wynosi 4 998 889 zł.

Zachęcamy do udziału wszystkich zainteresowanych, a w szczególności pracowników naukowych, studentów, doktorantów oraz bibliotekarzy. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny. Zarejestrowane osoby otrzymają z platformy ClickMeeting mailowe zaproszenie wraz
z instrukcjami, jak dołączyć do spotkania. Prosimy o rejestrację poprzez formularz:  https://drodb.icm.edu.pl/formularz-rejestracyjny-na-szkolenia/.

PROGRAM WEBINARIUM:

Repozytorium Danych Społecznych – platforma, na której znajduje się kolekcja zbiorów danych Archiwum Danych Jakościowych i którą IFiS PAN współtworzył w ramach projektu „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” (lider: ICM UW) – ma nową ulotkę informacyjną. Zachęcamy do zapoznania się i rozpowszechniania!

W ADJ opublikowany został nowy zbiór danych, zatytułowany „Badania jasielskie zespołu Stanisława Ossowskiego nad Jakubem Szelą”.

Na zbiór składają się materiały z badań prowadzonych w 1950 r. przez zespół Stanisława Ossowskiego na Podkarpaciu, na terenach dawnej Galicji. Badania prowadzone były w okolicy, w której urodził się Jakub Szela; dotyczyły pamięci o rabacji galicyjskiej, poruszano też kwestie związane z przeszłością wybranych miejscowości, ich strukturą społeczną, życiem politycznym, doświadczeniami z czasów przedwojennych, z okresu wojny i pierwszych lat powojennych. Zebrane materiały nie doczekały się opracowań. Krótko po ich zgromadzeniu przerwane zostało nauczanie socjologii na Uniwersytecie Warszawskim, zaś Ossowskiego odsunięto od dydaktyki.

Materiały wchodzące w skład zbioru zachowały się w archiwum b. Katedry Socjologii Ossowskiego, obecnie Katedry Metodologii i Teorii Socjologicznej na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zostały zdigitalizowane dzięki prof. Antoniemu Sułkowi z IS UW, który je przechował i umożliwił ich udostępnienie.

Podczas IX Transdyscyplinarnego Sympozjum Badań Jakościowych (8-9 czerwca 2021 r.) członkowie zespołu ADJ wygłosili dwa referaty:

• Spotkania po latach: powroty do danych i uczestników badań jakościowych. Kilka metodologicznych wyzwań i prób sprostania im (Magdalena Bielińska, Danuta Życzyńska-Ciołek) Abstrakt
• Udostępnianie danych z badań jakościowych – możliwości, szanse i wyzwania (Danuta Życzyńska-Ciołek, Magdalena Bielińska, Piotr Filipkowski) Abstrakt

31 maja 2021 r. odbyło się webinarium zorganizowane wspólnie przez Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Instytut Studiów Społecznych im. Roberta Zajonca Uniwersytetu Warszawskiego oraz Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego:

Dane badawcze w naukach społecznych. Prezentacja Repozytorium Danych Społecznych

Program

09:50-10:00 – Czas na zalogowanie się i sprawdzenie ustawień technicznych

10:00-10:15 – Wprowadzenie – kilka słów o nas…

…czyli o projekcie „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” oraz o Polskim Archiwum Danych Społecznych (PADS), Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN (ADJ) i Repozytorium Danych Społecznych (RDS)

10:15-10:30 – Co to są „dane badawcze” i jak się dziś o nich mówi?

• dane: badawcze, społeczne, surowe – próba definicji
• uniformizacja podejścia do danych badawczych w ramach różnych dyscyplin?
• „zarządzanie danymi” – odczarujmy tę frazę
• nurt „open science” a dane badawcze
• specyfika nauk (i danych) społecznych

10:30-10:45  –  Jak i gdzie archiwizować i udostępniać dane z badań społecznych?

• zasady FAIR
• repozytoria i archiwa danych – rodzaje, przykłady
• repozytoria i archiwa danych – infrastruktura w Polsce 
• nowy(?) zawód: data steward

10:45-11:30 – Repozytorium Danych Społecznych (RDS) – prezentacja

• podstawowe informacje o RDS
• jak przygotować dane do udostępniania w RDS?
• jak udostępnić dane w RDS (lub skorzystać z tych, które udostępnił kto inny)?

11:30-11:45 –  Dylematy badaczy społecznych w kontekście udostępniania danych – wprowadzenie i dyskusja

11:45-12:00 – Przerwa

12:00-13:30 – Prawne aspekty udostępniania danych badawczych

• Dane badawcze jako przedmiot regulacji prawnej
• Udostępnianie danych badawczych z perspektywy prawa własności intelektualnej
• Udostępnianie danych badawczych z perspektywy ochrony danych osobowych
• Stosowanie wolnych licencji (Creative Commons i Open Data Commons)
• Kodeksy etyczne

W spotkaniu uczestniczyło ponad 100 osób. Webinarium poprowadzili:

dr Marcin W. Zieliński (ISS UW, IFiS PAN), dr Danuta Życzyńska-Ciołek (IFiS PAN) oraz
– w części prawnej – dr Krzysztof Siewicz i Katarzyna Gaczyńska (ICM UW, Platforma Otwartej Nauki).

Webinarium odbyło się w ramach projektu „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” realizowanego przez ICM UW w partnerstwie z Instytutem Studiów Społecznych im. Profesora Roberta Zajonca, Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, Oś II E-administracja i otwarty rząd, poddziałanie 2.3.1 Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki, którego dofinansowanie wynosi 4 998 889 zł.

Repozytorium Danych Społecznych – platforma, na której Archiwum Danych Jakościowych przechowuje swoje zasoby i którą IFiS PAN współtworzył w ramach projektu realizowanego z Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu – zostało wpisane do dwóch międzynarodowych rejestrów repozytoriów danych badawczych: re3data i OpenDoar. Odpowiednie wpisy można znaleźć pod poniższymi linkami:

https://www.re3data.org/repository/r3d100013569

https://v2.sherpa.ac.uk/id/repository/10114