Bez kategorii

22 lutego w IFiS PAN odbyło się drugie spotkanie w pilotażowym cyklu „Seminariów Historii Mówionej”, współorganizowanym przez Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN, Polskie Towarzystwo Historii Mówionej i Wydział Nauk o Kulturze i Sztuce Uniwersytetu Warszawskiego. Tym razem uczestnicy analizowali wywiad z realizowanego obecnie przez dr Marię Buko projektu poświęconego dzieciom więźniów i więźniarek niemieckich obozów koncentracyjnych. Relacja nasycona była trudnymi emocjami, dlatego w dyskusji wiele miejsca poświecono kwestiom etycznym oraz konieczności dbania nie tylko o dobrostan rozmówców, ale także osób prowadzących wywiady.

Seminarium Historii Mówionej – spotkanie drugie. Foto: Mariusz Bieciuk

Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN wraz z Polskim Towarzystwem Historii Mówionej i Wydziałem Nauk o Kulturze i Sztuce UW organizuje pilotażowy cykl Seminariów Historii Mówionej. Są to warsztatowe spotkania dedykowane analizie wywiadów prowadzonych w nurcie historii mówionej – zarówno tych przechowywanych w archiwach, jak i całkiem nowych, nagrywanych w ramach obecnie realizowanych projektów. Głównym  inicjatorem przedsięwzięcia jest dr Jakub Gałęziowski z Uniwersytetu Warszawskiego. Spotkaniom patronuje Wrocławski Rocznik Historii Mówionej. Więcej informacji o przedsięwzięciu.

25 stycznia w IFiS PAN odbyło się pierwsze spotkanie w nowym cyklu. Pierwsza część poświęcona była przedstawieniu idei seminariów i dyskusji nad sposobem jej realizacji. W drugiej części uczestnicy wspólnie analizowali wywiad przeprowadzony przez dra Jakuba Gałęziowskiego w ramach (będącego obecnie w toku) projektu „Wyłom w systemie. Firmy polonijne 1976-1994”. W spotkaniu udział wzięły 23 osoby, reprezentujące kilkanaście instytucji – nie tylko jednostek naukowych, ale także archiwów i organizacji pozarządowych.

Terminy kolejnych spotkań to 22.02; 22.03; 26.04. i 24.05. Seminaria odbywać się będą w IFiS PAN w godz. 14–18. Aby dołączyć do listy kontaktowej i otrzymywać materiały na kolejne spotkania, należy napisać do organizatorów: seminariumoralhistory@gmail.com. Ze strony ADJ IFiS PAN w przedsięwzięcie zaangażowany jest dr Piotr Filipkowski i dr Danuta Życzyńska-Ciołek.

7 grudnia 2022 r. kilkutygodniowy staż w ADJ rozpoczęła Pani Marianna Czabator. Jej zadaniem jest opracowanie jednego ze zbiorów powstałych w IFiS PAN i przygotowanie go do udostępnienia w Archiwum. Cieszymy się z tej współpracy!

W dniach 25-26 listopada br. W IFiS PAN odbyło się Forum Młodych Socjologów. Przedstawiciele Archiwum Danych Jakościowych – Danuta Życzyńska-Ciołek i Maciej Melon – zostali na nie zaproszeni i opowiedzieli uczestnikom o archiwizacji i udostępnianiu danych z badań społecznych oraz o działaniu Repozytorium Danych Społecznych.

Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN znalazło się wśród podmiotów, które współorganizowały cykl trzech seminariów pod wspólnym tytułem „Socjologia biograficzna a historia mówiona w Polsce (przegląd dobrosąsiedzkich stosunków)”, zrealizowany w listopadzie 2022 r.

Idea

Historia mówiona i socjologiczne badania biograficzne blisko sąsiadują ze sobą. W polskim kontekście to sąsiedztwo jest szczególnie intensywne – można wręcz mówić o przecinaniu się, a nawet częściowym nakładaniu się obu tych podejść i praktyk badawczych. Badacze historii mówionej korzystają chętnie z teoretycznego i metodologicznego zaplecza socjologii biograficznej. Socjologowie są aktywni w projektach badawczych i dokumentacyjnych historii mówionej.

Ta intensywna współpraca nie unieważnia jednak istotnych pytań o podobieństwa i różnice między tymi – wewnętrznie zresztą niejednorodnymi – sposobami zapisywania, analizowania i interpretowania indywidualnych i zbiorowych doświadczeń naszych rozmówców, osób z którymi prowadzimy wywiady, świadków historii.

Uznaliśmy, że nadszedł dobry czas, by w gronie praktyków i teoretyków socjologicznych badań biograficznych oraz historii mówionej, zaktualizować i ponownie przedyskutować niektóre z tych pytań. Uporządkowaliśmy je roboczo w trzy grupy, wybierając kategorię doświadczenia (biograficznego, społecznego, historycznego – ale także badawczego), jako kluczową dla obu podejść, choć niekoniecznie tak samo definiowaną.

Program

Panel I – 10.11.2022, Łódź

Socjologia biograficzna: teoria – metoda – praktyka. Co się dzieje (naprawdę) między spotkaniem z człowiekiem a tekstem naukowym?

Uczestnicy: dr hab. Adam Mrozowicki, prof. UWr, dr Jerzy Stachowiak, dr hab. Katarzyna Waniek, dr hab. Agnieszka Golczyńska-Grondas, dr hab. Mariusz Granosik, prof. UŁ

Panel II –  16.11.2022, Warszawa

Kategoria doświadczenia w socjologii i historii (mówionej). O czym opowiada socjologia biograficzna, o czym historia mówiona?

Uczestnicy: prof. dr hab. Kaja Kaźmierska, dr Jakub Gałęziowski, dr Andrzej Czyżewski, dr Anna Wylegała, dr Dominik Czapigo, dr Danuta Życzyńska-Ciołek (moderacja)

Panel III – 23.11.2022, Wrocław

Historia mówiona: praktyka – metoda – teoria. Jaką przeszłość re/konstruuje historia mówiona i po co?

Uczestnicy: dr hab. Marta Kurkowska-Budzan, prof. UJ, dr hab. Dobrochna Kałwa, dr Piotr Filipkowski, dr Marcin Stasiak, dr Marcin Jarząbek, dr Katarzyna Bock-Matuszyk

Profil wydarzenia na Facebooku

Organizatorzy

Wydarzenie współorganizowali: Centrum Historii Zajezdnia, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”, Polskie Towarzystwo Historii Mówionej, Wrocławski Rocznik Historii Mówionej, Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Centrum Badań Biograficznych i Historii Mówionej UŁ, Instytut Filozofii i Socjologii PAN (w szczególności Archiwum Danych Jakościowych IFiS PAN).

Komitet organizacyjny: Piotr Filipkowski, Ewa Maj, Katarzyna Waniek, Danuta Życzyńska-Ciołek

20 października 2022 Maciej Melon miał kolejną okazję do przybliżenia działalności Archiwum Danych Jakościowych uczestnikom Data Steward School, organizowanej przez Visnea sp. z o. o.

W pierwszej części spotkania, Maciej Melon zaprezentował historię Archiwum i jego kluczowe zadania, związane z ochroną dziedzictwa kulturowego nauk społecznych, reinterpretacją danych i rewizytami badawczymi. Wskazywał również na promowaną przez Archiwum jawność warsztatu badawczego.

Druga część miała charakter bardziej warsztatowy i polegała na opisaniu zadań Archiwum związanych z codzienną pracą nad archiwizowaniem i udostępnianiem danych badawczych. Sporo miejsca zajęło omówienie problemów i wątpliwości, dotyczących wpływu anonimizacji na późniejszą użyteczność danych czy napięcia pomiędzy koniecznością otwierania danych a ochroną dóbr osób nagrywanych. Pojawiły się również kwestie techniczne, związane z formatami plików czy typami licencji, używanymi w ADJ.

Dziękujemy za zaproszenie i możliwość podzielenia się naszymi doświadczeniami!

W ADJ opublikowany został nowy zbiór zatytułowany „Komunikacyjne aspekty społecznego sporu o ocenę polskiej transformacji ustrojowej i demokracji. Badania wstępne nad świadomością dyskursową elit symbolicznych”. Autorką zbioru jest dr Magdalena Nowicka-Franczak. Zbiór danych składa się z transkrypcji 21 wywiadów pogłębionych przeprowadzonych w 2021 r. z dziennikarzami i dziennikarkami, publicyst(k)ami i publicznymi intelektualist(k)ami, związanymi z ogólnopolskimi mediami opiniotwórczymi. Celem badań, przeprowadzonych w 2021 roku, była analiza świadomości dyskursowej elit symbolicznych, tj. ich przekonań o tym, jak dyskurs publiczny oddziałuje na rzeczywistość społeczną, kompetencji odróżniania konstruktów dyskursowych od empirycznej rzeczywistości i gotowości do krytyki własnego dyskursu. Badanie zrealizowano w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki 2020/04/X/HS6/00110.

W ADJ opublikowany został nowy zbiór zatytułowany „Między sztuką a badaniem naukowym. Ewaluacja działalności artystycznej w systemach ewaluacji nauki”. Autorką zbioru jest dr Karolina Lewandowska. Zbiór zawiera 40 zanonimizowanych transkrypcji wywiadów z pracownikami etatowymi polskich publicznych uczelni artystycznych oraz wydziałów artystycznych działających na uczelniach o profilu ogólnoakademickim. Celem badania była identyfikacja wpływu ewaluacji jakości działalności naukowej na pracowników uczelni i wydziałów artystycznych w Polsce. Badanie zrealizowano w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki 2019/35/D/HS5/00009.

W dniach 21-23 września 2022 r. we Wrocławiu odbył się 5 Ogólnopolski Kongres Politologii „Polityka ładu. Polityka chaosu”. Podczas warsztatu zorganizowanego w ramach Kongresu dr Joanna Gajda zachęcała politologów do deponowania danych w Archiwum Danych Jakościowych. Dziękujemy za promocję Archiwum i zapraszamy badaczy z obszaru nauk politycznych do kontaktu z nami!

W ADJ opublikowany został zbiór danych zatytułowany „Dzieci migrujące oraz społeczności w zmieniającej się Europie – badania w polskich szkołach”.

Zbiór obejmuje dane z badań jakościowych z dziećmi przeprowadzonych w latach 2019–2021 w ramach projektu MiCREATE (Dzieci migrujące oraz społeczności w zmieniającej się Europie). Są to nagrania i transkrypcje wywiadów indywidualnych i fokusów z dziećmi, ekspertami migracyjnymi oraz pracownikami oświaty, w tym nauczycielami.

MiCREATE, Migrant Children and Communities in a Transforming Europe, to europejski projekt finansowany w ramach programu Horyzont 2020. Ogólnym celem projektu jest stymulowanie włączenia różnych grup dzieci migrantów do szkół i społeczności przyjmujących poprzez przyjęcie skoncentrowanego na dziecku podejścia do integracji dzieci migrantów na poziomie edukacji i polityki społecznej. Więcej informacji o projekcie można znaleźć na stronie http://micreate.eu.