Wystąpienie na IX Transdyscyplinarnym Sympozjum Badań Jakościowych, 8-9 czerwca 2021 r. – abstrakt
Danuta Życzyńska-Ciołek, Magdalena Bielińska, Piotr Filipkowski
Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Udostępnianie danych z badań jakościowych – możliwości, szanse i wyzwania
Od 2019 r. Narodowe Centrum Nauki (NCN) wymaga, by kierowane doń wnioski grantowe zawierały Plany Zarządzania Danymi. W planach należy m.in. odpowiedzieć na pytania, kiedy i w jaki sposób będą udostępniane dane z projektu oraz gdzie będą one długoterminowo przechowywane. NCN jako główna instytucja przyznająca w Polsce granty na badania wyznaczyło w ten sposób nowy (jeśli chodzi o nasz kraj) kierunek postępowania z materiałami gromadzonymi w ramach projektów jakościowych.
W pierwszej części referatu przedstawimy możliwość udostępniania danych w działającym od 9 lat Archiwum Danych Jakościowych (ADJ) IFiS PAN. Na początku bieżącego roku w ADJ zaszły poważne zmiany, związane z uruchomieniem nowej platformy udostępniania danych – Repozytorium Danych Społecznych (RDS) – którą współzarządzają IFiS PAN i Uniwersytet Warszawski. Chcemy więc przedstawić uczestnikom Sympozjum „nową twarz” ADJ.
W drugiej części naszego wystąpienia wskażemy niektóre szanse i wyzwania, jakie niesie ze sobą „kultura postępowania z danymi”, upowszechniająca się w Polsce m.in. dzięki decyzjom NCN. Za szansę uważamy nagłośnienie idei archiwizacji i udostępniania danych, do której jesteśmy przekonani i na rzecz której przedstawimy argumenty. Widzimy natomiast kilka wyzwań, takich jak: brak koordynacji projektów służących tworzeniu repozytoriów danych, brak stałego finansowania takich przedsięwzięć, traktowanie (przez instytucje tworzące polityki postępowania z danymi) wszystkich danych badawczych jednakowo – niezależnie od dyscypliny naukowej i charakteru danych, brak wystarczającego wsparcia (szczególnie finansowego i prawnego) dla badaczy chcących archiwizować i udostępniać dane jakościowe.